Phaselis Antik Kenti
Phaselis Antik Kenti – Akdeniz’in Sessiz Limanı
Antalya’nın Kemer ilçesine bağlı Tekirova Mahallesi’nde, yeşil ile mavinin kucaklaştığı bir noktada, zamanın sanki durduğu bir yer vardır: Phaselis Antik Kenti. Tarih boyunca hem bir liman kenti hem de bir kültür merkezi olmuş bu yerleşim yeri, Roma’nın görkemini, Helenistik dünyanın izlerini ve Anadolu’nun doğasını aynı anda sunar. Üç limanı, taş döşeli caddeleri, agorası ve tiyatrosuyla Phaselis, hem karadan hem denizden gelen yolculara yüzyıllar boyunca ev sahipliği yapmıştır.
Tarihi Kökenler – Rodos’tan Gelen Kurucular
Phaselis’in tarihi M.Ö. 7. yüzyıla kadar uzanır. Rodoslu denizciler tarafından kurulan şehir, kısa sürede Akdeniz’in önemli ticaret noktalarından biri hâline gelmiştir. Coğrafi konumu sayesinde hem doğu hem batı ile deniz yoluyla bağlantı kurabilmiş, bu da onu stratejik ve ekonomik açıdan değerli kılmıştır.
Perslerin, Büyük İskender’in, Roma İmparatorluğu’nun ve Bizans’ın etkisinde kalmış olan şehir, her dönemde hem askeri hem ticari amaçlarla kullanılmıştır. Büyük İskender’in Asya seferi sırasında Phaselis’te konakladığı ve burada halk tarafından coşkuyla karşılandığı bilinir. Bu olay bile şehrin antik dünyadaki prestijini gözler önüne serer.
Coğrafi Konum ve Üç Limanlı Kent
Phaselis’in en dikkat çekici özelliklerinden biri, üç farklı limana sahip olmasıdır. Bu limanlar; Kuzey Limanı, Savaş Limanı (Orta Liman) ve Güney Limanı olarak bilinir. Özellikle Güney Limanı, şehre ulaşımın en elverişli olduğu nokta olması nedeniyle ana giriş olarak kullanılmıştır.
Limanların bu şekilde konumlanması, şehri yılın her döneminde güvenli bir sığınak hâline getirmiştir. Ticaret gemileri kötü hava koşullarında dahi Phaselis’e demir atabilmiş, bu da şehrin ekonomik açıdan canlı kalmasına neden olmuştur. Bugün dahi denizden gelen ziyaretçiler teknelerini bu limanlara yanaştırarak kente giriş yapmaktadır.
Mimari Yapılar ve Kent Planlaması
Phaselis Antik Kenti’nin mimarisi, klasik Roma şehircilik anlayışının örneklerini taşır. Şehir, kuzeyden güneye doğru uzanan yaklaşık 24 metre genişliğindeki taş döşeli bir ana caddenin etrafında konumlanmıştır. Bu cadde, şehri boydan boya keser ve iki yanda önemli yapılar yer alır.
Tiyatro:
Şehrin doğusunda yer alan ve yamaca yaslanmış olan tiyatro, Roma döneminde inşa edilmiştir. Yaklaşık 1500 kişi kapasiteli olduğu tahmin edilen tiyatro, hem halk toplantıları hem de sanatsal gösteriler için kullanılmıştır. Bugün büyük bölümü ayakta olan yapı, ziyaretçilere antik çağların kültürel yaşamına dair ipuçları verir.
Agora:
Kentin ticaret ve sosyalleşme merkezi olan agora, ana caddenin hemen yanı başında yer alır. Hem Helenistik hem de Roma dönemine ait iki ayrı agora bulunduğu için Phaselis’in ticaret hayatının ne kadar gelişmiş olduğu anlaşılır.
Hamam, su kemerleri ve sarnıçlar:
Antik şehirde Roma dönemine ait büyük bir hamam kalıntısı, su kemerleri ve çeşitli su depolama sistemleri bulunmaktadır. Bu yapılar, kentin sadece deniz yoluyla değil, mühendislik açısından da ne kadar gelişmiş olduğunu gösterir.
Nekropol (Mezarlık Alanı):
Kent dışında yer alan mezarlık alanı, çok sayıda lahit ve anıt mezarı barındırır. Bu alan, antik dönemde ölü gömme gelenekleri ve dini inanışlar hakkında önemli bilgiler sunar.
Mitoloji ve Phaselis
Phaselis’in çevresi, antik çağda doğaüstü varlıklarla ve tanrılarla ilişkilendirilmiştir. Denize açılan limanlarıyla deniz tanrısı Poseidon’a, doğayla iç içe oluşuyla Artemis’e adanmış olduğu düşünülür. Özellikle ormanla iç içe geçmiş olan şehir planı, doğaya saygılı bir yaşam biçimini de işaret eder. Bu da Likya halkının doğayla olan uyumunu ve inanç sistemlerini yansıtır.
Doğayla Bütünleşmiş Bir Antik Kent
Phaselis’in en büyüleyici yanlarından biri, tarihî kalıntıların Akdeniz’in nefes kesen doğasıyla iç içe geçmiş olmasıdır. Bir yanda çam ağaçları ve dağlar yükselirken, diğer yanda kristal berraklığında deniz suyu kıyıya vurur. Bu doğal yapı, ziyaretçilere sadece arkeolojik değil aynı zamanda ruhsal bir deneyim sunar.
Bugün buraya gelenler, sabah saatlerinde antik kentte yürüyüş yapabilir, öğleye doğru limanda yüzebilir, akşamüstü ise sahilde kitap okuyarak ya da gün batımını izleyerek zaman geçirebilir. Denize sıfır antik bir kentte yüzmek, dünyada çok az yerde yaşanabilecek bir ayrıcalıktır.
Günümüzde Phaselis – Kültürel ve Turistik Değer
Phaselis, Antalya’nın en çok ziyaret edilen antik kentlerinden biridir. Özellikle yaz aylarında günübirlik teknelerle gelen turistlerin uğrak noktasıdır. Arkeolojik yapılar, tabelalarla tanıtılmış ve yürüyüş yolları ile düzenlenmiştir. Aynı zamanda bölgede kamp yapmaya izin verilmese de piknik alanları mevcuttur.
Kültürel organizasyonlar açısından da zaman zaman etkinliklere sahne olur. Özellikle müzik ve tiyatro etkinlikleri, antik tiyatroda düzenlenerek tarihle sanatı buluşturur.
Ulaşım ve Ziyaret Bilgileri
Phaselis Antik Kenti, Antalya şehir merkezine yaklaşık 60 kilometre uzaklıktadır. Kemer-Tekirova yolu üzerinde yer alır. Özel araçla gelenler için girişte otopark mevcuttur. Ayrıca yaz sezonunda Kemer ve Tekirova’dan düzenli dolmuş seferleri de yapılmaktadır.
Müze Kart geçerlidir. Eğer Müze Kart’ın yoksa uygun bir ücret karşılığında giriş yapılabilir. Ziyaret saatleri yaz ve kış dönemine göre değişse de genellikle sabah 08.00’den akşam 18.00’e kadar açıktır.
